W każdym artykule czy programie o zdrowym odżywianiu i dietach odchudzających przeczytamy i usłyszymy, ze kasza jest najlepsza, najzdrowsza i w ogóle można mówić o niej tylko w superlatywach. Inni z kolei uważają, że kasze są zapychające i tuczące. To jak to z tą kaszą jest…
Co to jest kasza
Kasza to ziarna zbóż pozbawione łuski lub dodatkowo rozdrobnione, ale nie zmielone jak mąka. Dzięki małej obróbce zachowują dużo wartości odżywczych. Owszem, jest źródłem węglowodanów (a te w nadmiarze tuczą) ale zawiera tez mnóstwo białka i mikroelementów oraz błonnika. Najwięcej tych zbawiennych składników znajduje się tuż pod łupiną, dlatego najzdrowsze są krupy, czyli kasze o nierozdrobnionych ziarnach.
Kasze królowały na polskich stołach zanim jeszcze popularność zdobyły ziemniaki. Już w średniowieczu jadano kaszę pszenną, jęczmienną i perłową, a w XX wieku niestety zaczęła uchodzić za bieda-jedzenie i mocno zostały wyparte przez ziemniaki, frytki i gotowe, łatwo dostępne pszenne pieczywo. Tymczasem dietetycy nawołują do powrotu do kasz, bo węglowodany z nich pozyskiwane są dużo zdrowsze dla naszych organizmów.
Rodzaje kaszy i ich wartości odżywcze
Kasza jęczmienna – jest jej kilka rodzajów, a zalężone od stopnia rozdrobnienia ziaren jęczmienia: pęczak – najgrubsza, to ziarno jedynie pozbawione łuski, perłowa – najpopularniejsza, średnio rozdrobniona i łamana – rozdrobniona jak perłowa ale niepolerowana. Zawiera sporo rozpuszczalnego błonnika, co zmniejsza stężenie złego cholesterolu we krwi. Zawiera też fitozwiązki i przeciwutleniacze, zapobiegając występowaniu chorób wieńcowych i nowotworowych.
Kasza gryczana – powstaje z nasion gryki i dzielimy ją na prażoną i nieprażoną. Ta pierwsza ma charakterystyczny, intensywny sam i zapach, zaś nieprażona jest delikatniejsza, obie zaś powstają z rozdrobnionych ziaren tego zboża. Zawiera białko o wysokiej wartości odżywczej, dostarcza aminokwasy egzogenne, przeciwutleniacze – w tym rutynę, czyli składnik leków na przeziębienie. Jest też idealna dla cukrzyków, ponieważ reguluje stężenie glukozy i insuliny we krwi.
Kasza jaglana – to tak naprawdę małe, okrągłe ziarna prosa pozbawione łupin. W Polsce znana niemal wyłącznie w żółtym kolorze, ale na świecie używa się też kaszy jaglanej białej, szarej i czerwonej. Spośród wszystkich kasz o ona ma najwięcej cynku, żelaza, miedzi i witamin z grupy B. Poprawia też elastyczność naczyń krwionośnych oraz dostarcza organizmowi lecytyny, czyli wspomaga układ nerwowy i pracę mózgu.
Kasza owsiana – tak jak popularne śniadaniowe płatki, wytwarzana jest z owsa, ale zawiera dużo więcej od nich składników odżywczych ze względu na mniejsza obróbkę technologiczną. Ma najwięcej wśród kasz błonnika rozpuszczalnego, zatem pomaga w pozbywaniu się z organizmu złego cholesterolu. Ma też wysoką zawartość żelaza i magnezu oraz wysoką wartość odżywczą.
Trudno odpowiedzieć na pytanie, która z kasz jest najzdrowsza – bo to zależy dla kogo. Warto znać walory kasz i stosować je w codziennej diecie, szczególnie mając na uwadze swoje własne niedobory i schorzenia.